شناختشناسی/ معرفتشناسی (Gnoséologie)
۱ـ واژۀ گنوزیولوژی به وسیلۀ فیلسوف آلمانی بومگارتن (Baumgarten) از واژههای یونانی گنوزیس (Gnôsis) به معنای شناخت و لوگوس (Logos) به معنای علم و مطالعه، ساخته شد.
از دیدگاه او گنوزیولوژی دو بخش را در بر میگیرد: ۱) منطق: مسایل مربوط به شناخت فکری (عقلی/ ذهنی) را بررسی میکند و ۲) استه تیک (حسیّات): مسایل مربوط به شناخت حسی را مورد مطالعه قرار میدهد.
۲ـ تیوری عمومی شناخت (علم یا معرفت) که منابع (سرچشمهها)، وسایل، اشکال و نتایج معرفت (علم به گفتۀ قدما) را مورد بررسی قرار میدهد. ایپیستمولوژی (Epistémologie) گنوزیولوژیِ مربوط به عرصۀ شناخت علمی (ساینس) است.