پایان/ انجام/ سرانجام/ عاقبت/ فرجام/ غایت/ هدف (لاتین Finis)
۱- حد نهایی در زمان یا مکان که در برابر منشأ، مبدأ و آغاز قرار میگیرد.
۲- ایستادن یک روند. در این معنا، مرگ یک پایان تلقی میشود.
۳- تکمیل شدن و به هدف رسیدن یک فرایند. در فلسفۀ ارسطو، غایت یا کمالِ یک چیز. ارسطو غایت یا «کمال اول» را یکی از علتهای چهارگانه و مهمترین آنها میپنداشت.
رواقیون دو گونه پایان را از هم متمایز میشمردند: یکی هدف که مادی است (مانند هدف برای تیرانداز) و دیگر مقصود که معنوی است (مقصودِ تیرانداز از نشانه گرفتنِ هدف در تیراندازی). یک حکیم ممکن هدف را خطا کند ولی مقصود را خطا نمیکند.
