رابطۀ منطقی/اسناد (Copule)
لفظی که دو حّدِ یک قضیه (گزاره) را با هم مربوط میسازد رابطه نام دارد و به طور اخص «رابطۀ حملی» (Copule prédicative). مثلاً در گزارۀ «زمین کروی است»، زمین موضوع (سوژه)، کروی محمول و «است» رابطه است. رابطه یا تصدیق است یا نفی و در فارسی با اداتِ «است» و «نیست» افاده میگردد. است و نیست رابطههای غیرزمانی اند، در منطق ادات نامیده میشوند و فعل نیستند. غیرِ زمانی این معنی که محمول را به طور مطلق برای موضوع اثبات یا از آن سلب میکند. در زبان عربی واژهیی خاص برای رابطۀ حملی وجود ندارد. است به تنهایی معنی ندارد و صرف در قضیه معنی اسنادی پیدا میکند. بدون این واژۀ اسنادی (است) هیچگونه حکمی امکان پذیر نیست.
«اجزاء اولی، هر قضیه را دو بیش نبود. و به تألیف سه چیز شود، اما سه جزء نشود. چه تألیف جزوی نبود، بل ربط اجزاء بود بر یکدیگر… و اگر لامحاله تألیف را جزوی شمرند، باید که در اعتبار به مثابۀ جزو صوری بود نه جزئ مادی. و دیگر اجزا جزو مادی بود.» (اساس الاقتباس، ص ۶۷)
در کنارِ رابطۀ حملی میتوان گونههای دیگر رابطۀ منطقی را خاطر نشان ساخت:
رابطۀ تعلّق : مانند «ابن سینا بلخی است»؛
رابطۀ اندراج : مانند «افغان آسیایی است»
رابطۀ اینهمانی (هوهویّت): «انسان حیوان ناطق است».