فصل

فصل (La différence spécifique)

«فصل کلیی است که در جواب «ذاتاً کدام است» می‌آید. و بنابر این موجب امتیاز یک نوع از انواع مشارک می‌شود. مانند «ناطق» (عاقل) که فصل انسان است. یعنی موجب جدا شدن و امتیاز یافتن انسان از انواعی که با آن در حیوانیت شریکند می‌شود. و مانند «حساس»  که فصل حیوان است و آن را از سایر اجسام نامی یعنی از نباتات جدا می‌کند. و «نامی» که فصل موجودات زنده (اعم از نبات و حیوان) است و وجه امتیاز آنها از موجودات بی جان می‌باشد. و «سه ضلعی» که فصل مثلث و ما به الامتیاز ذاتی آن از دیگراشکال است.

و به همین جهت فصل را می‌توان چنین نیز تعریف کرد: «فصل آن کلی ذاتی است که شئی را از مشارکات در جنس ممتاز گرداند».

فصل در جواب «أیُّ شی ءِِ هو فی ذاته» (ذاتاً کدام است)، می‌آید، به خلاف نوع و جنس که در جواب «ماهو» واقع می‌شوند.

مثلاً شبحی از دور دیده می‌شود که حرکت می‌کند، و ما می‌پرسیم «این شبح چیست؟» جواب می‌دهند: «حیوان» (جنس).

سپس می‌پرسیم «ذاتاً کدام حیوان است؟» جواب می‌دهند: ناطق (فصل).

یا وقتی گفتند «حیوان چیست؟»، می‌گوئیم «جسمی نامی». آنگاه می‌پرسند «چه قسم جسم نام؟» و ما می‌گوئیم «حساس».» (محمد خوانساری، ۱۲۴ـ۱۲۵)