قانون (لاتین Lex/ Loi)
واژۀ قانون، واژهیی مبهم و چند پهلو است که در هر صورت معنای بایستهگی و «باید بود» را میرساند.
۱ـ در معنای حقوقی، قانون به مجموعۀ قواعدی گفته میشود که به وسیلۀ یک مرجع با صلاحیت و مقتدر برای سامان بخشیدنِ زندهگی اجتماعی وضع میگردند؛ تخطی از آنها باعث مجازات میگردد.
۲ـ در معنای معرفت شناختی، در علوم تجربی، قانون بیانِ رابطۀ ثابت بین برخی پدیدههای طبیعی است، به گونهیی که برای هر ارزشِ (Valeur/Value) «گردا» (Variable)، یک ارزش معین تابع (Fonction) وجود داشته باشد به این صورت: y = f (x)؛ برای هر ارزش x یک y معین وجود دارد. بدینگونه، قانون یک ابزار پیش گویی است. این گونه پیوندِ قانونمند (رابطۀ قانونمند) تنها افاده یا بیان رابطه بین دو پدیده را نی، بل، عینیت وجود این رابطه را میرساند.
گذار واژۀ قانون از عرصۀ حقوقی به گسترۀ شناختشناسی از طریق بینش دین- باورانه رُخ داد. به اساس این بینش، خدا، به حیث مرجع با صلاحیت و مقتدر، برقرارکنندۀ نظم جهان است و این نظم به شکل قوانین طبیعی به بشر معلوم میگردد.
۳- در معنای رایجِ روزمره، مفهوم قانون وجود حتمی و ناگزیز یک علت را برای یک رویداد بیان میکند.
۴- در روانکاوی، «قانون»، آن مقام نمادین (سمبولیک) است که در برابر خواهشهای سوژه (= من) نی میگوید.
