نفی/ سلب/ انکار (Negatio / Negation)
۱ـ عملیۀ تصدیقِ این که یک چیز یا وجود ندارد یا دروغ است.
۲ـ در تفکر اسپینوزا، نفی معنای هستیشناسانه دارد و به معنای تعیّن است. گفتۀ مشهور اوست. «هر تعیّن یک نفی است.» از دید او کرانمند (Fini/finite) هم در ذات خود و هم در وجودِ خود محدود است.
۳ـ در تفکر هِگل، تصدیق نسبت به نفی تقدم دارد. تنها چیزی میتواند نفی شود که از پیش تصدیق شده باشد. اما از نظر منطقی و وجودی نسبت به تصدیق تقدم دارد زیرا این نفی است که مجموع روند دیالکتیکیِ تعیّن یک شئ را (هم در واقعیت آن و هم در شناخت آن) تعیین میدارد. پس نفی خود یک تصدیق است.
